Oktober 2022
Digisterker voor Vluchtelingen in Bibliotheek Beilen: lessons learned
In de maanden juni en juli van dit jaar organiseerde Myriam Zuidema in Bibliotheek Beilen de cursus Digisterker voor Vluchtelingen. Myriam, medewerker Digitale Inclusie bij Bibliotheek Drenthe, werkte hierbij samen met VluchtelingenWerk. VluchtelingenWerk zorgde voor de cursisten en een tolk. Bibliotheek Beilen leverde de docent. Zes Eritrese vrouwen gaven zich op. De cursus bestond uit zes lessen en werd in de bibliotheek gegeven. Elke les duurde 1,5 tot 2 uur. Voorafgaand aan de cursus was er tijdens een koffieochtend een proefles, zodat de cursisten een beeld kregen van de lessen. Ook vond er een intake plaats, om het niveau van de cursisten in te schatten en de hulpvragen en leerwensen op te halen. Hierbij werd gebruik gemaakt van de ‘Vragenlijst voor intake en screening’, die terug te vinden is op de website Digisterker voor vluchtelingen. Het was de tweede keer dat de cursus in Bibliotheek Beilen werd georganiseerd. De eerste keer was niet vlekkeloos verlopen. Wat werd er geleerd van die eerste cursus? En hoe verliep de tweede cursus? Een puntsgewijze opsomming van lessons learned, met dank aan Myriam Zuidema.
De cursus de eerste keer
Bij de eerste cursus Digisterker voor vluchtelingen viel op dat het taalniveau van de cursisten wisselend was, ze het werkboek niet goed konden volgen en de tolk alles woord voor woord moest vertalen. Myriam was benieuwd naar de ervaringen van andere bibliotheken. Na een gesprek met Digisterker en een collega uit het land en op basis van een eigen analyse kwam ze tot de volgende inzichten:
- Neem de leerwensen van de groep nog meer als uitgangspunt. Voorbeeld van een leerwens: meer herhaling (elke les begon met een half uur herhaling van de vorige les)
- Laat de hoofdstukken van het werkboek Werken met de e-overheid los als basis voor de cursus. Gebruik het werkboek vooral als leidraad
- Gebruik wel de opdrachten uit de hoofdstukken en laat sommige vertalen door een tolk
- Pas de PowerPointpresentaties die bij de hoofdstukken horen aan (minder tekst en meer afbeeldingen en video’s). Gebruik hiervoor onder andere de filmpjes van Digidingen-desk (mooi to the pointmateriaal)
- Leg het accent meer op het gebruik van de mobiele telefoon in plaats van op de computer
- Investeer in de relatie met je cursisten, zodat ze komen en blijven komen (herinner ze aan de volgende les door ze op te bellen)
De cursus de tweede keer
Samen met medewerkers van VluchtelingenWerk en de docent van de bibliotheek werd de inhoud van de cursus bepaald en aangepast, uitgaande van de nieuwe inzichten en rekening houdend met de cultuurverschillen. De tolk bekeek de aangepaste lessen en de bijbehorende PowerPointpresentaties en vertaalde één en ander. De tweede cursus liep een stuk beter dan de eerste. Toch waren er nog enkele tussentijdse aanpassingen nodig:
- Zo bleek het werken met een ‘Nederlands’ toetsenbord (QWERTY-toetsenbord) te moeilijk voor de meeste cursisten (in Eritrea spreekt men o.a. Tigrinya; deze taal heeft een ander alfabet). De lessen erna werden daarom nog meer op gebruik van de telefoon toegespitst
- Er moest een extra les worden toegevoegd over inloggen. Dit vonden de meeste deelnemers namelijk moeilijk
- Ook moest er kinderopvang worden geregeld. Bij de cursusgroep, veelal moeders, hoorden een stuk of zes peuters. Bibliotheekcollega’s en vrijwilligers vingen de kinderen op. In de tijd dat hun moeders les kregen, konden zij in de bibliotheek spelen en werden ze voorgelezen
Myriam Zuidema: ‘De cursus is heel goed gegaan, boven verwachting. Dat komt wellicht ook omdat ik mijn verwachtingen wat naar beneden had bijgesteld, na de ervaringen met de eerste cursus. Enkele aanbevelingen? Weet wie de groep is. Een startbijeenkomst zoals wij met de koffieochtend hebben gedaan en de proefles en intake, was heel prettig. Je weet wat voor vlees je in de kuip hebt. En wat je verwachtingen ook zijn, je moet kunnen reageren op wat de vraag is, herhalen daar waar nodig. Dan blijven ze gebruik maken van die overheid. En neem je cursisten serieus: zorg dat ze gehoord worden. Zorg voor binding met de bibliotheek. Denk breder dan de cursist zelf, zoals wij hebben gedaan met de opvang van hun kinderen en door hen lid te maken.’
‘En de cursisten zelf? Wat zij ervan vonden? Zij waren erg enthousiast over de cursus. Eén cursist vertelde dat het een uitkomst is dat ze weet hoe de berichtenbox werkt. Nu raakt ze haar brieven van de overheid niet meer kwijt. En allemaal vonden ze het fijn dat ze er nu meer van begrijpen dan hun man,’ aldus een lachende Myriam Zuidema.
Meer weten?
Wilt u meer weten over het lesprogramma Digisterker voor vluchtelingen en de website die hierbij hoort? Neem dan contact op met Chantal Venema, medewerker Dienstverlening en Relatiebeheer bij Stichting Digisterker. Haar contactgegevens zijn:
E-mailadres: chantal.venema@digisterker.nl
Telefoonnummer: 06 1142 5910