Februari 2022
Een DigiVitaler-les in Bibliotheek Katwijk
Zoals in meerdere bibliotheken in het land organiseert Bibliotheek Katwijk ook DigiVitaler-lessen voor geïnteresseerden. Zo werden in de maanden november en december van 2021 op drie maandagochtenden achter elkaar drie lessen gegeven over digitale zorgtoepassingen: respectievelijk een les over de websites Thuisarts.nl en Apotheek.nl, een les over patiëntenportalen, zowel van de huisarts als van het ziekenhuis, en een les over gezondheidsapps en beeldbellen met de dokter. De lessen duurden twee uur per les en werden gegeven door Monique Kromhout, coördinator van het digiTaalhuis Katwijk en mediacoach, samen met Vera van Duijn, haar collega. Zeven cursisten, die bij Monique en Vera al de Digisterker-cursus Werken met de e-overheid hadden gevolgd, lazen erover in het plaatselijke krantje en meldden zich aan. Veelal vitale zeventigplussers, zes vrouwen en een man. Wij van Digisterker waren op maandagochtend 29 november bij de les ‘Werken met het patiëntenportaal’. Hierbij een sfeerverslag.
De les begint om 9:30 uur, maar iets over negenen meldt de eerste cursist zich al bij de ingang van het ruime leslokaal. Het is Arie, de enige man in het gezelschap. Als hij zit, het is nog steeds coronatijd, mag het mondkapje af. ‘Je was er vanochtend vroeg bij, Arie’, zegt Monique. Arie was op de radio. Hij werd als ervaringsdeskundige voor NOS Radio 1 Journaal rond half zeven per telefoon geïnterviewd, samen met Maaike Toonen van de Koninklijke Bibliotheek (KB), Programmamanager Bibliotheek en basisvaardigheden aldaar. Dat was dus vroeg opstaan voor Arie. Het interview ging over het Informatiepunt Digitale Bibliotheek, het IDO, waar burgers terecht kunnen die moeite hebben om hun overheidszaken digitaal te regelen. ‘Je deed het heel goed’, vult Vera aan.
Mondjesmaat druppelt iedereen binnen en ruim voor half tien zit iedereen op zijn plek achter een laptop of eigen tablet, voorzien van koffie met iets erbij. Iedereen zit keurig op anderhalve meter, dit in verband met corona. De meesten hebben de DigiVitaler-boekjes over de portalen naast zijn of haar computer liggen. Voordat de les over de patiëntportalen begint, wordt er eerst nog kort ingegaan op de vorige les, die ging over Thuisarts.nl en Apotheek.nl. Iedereen gaat beide websites zeker gebruiken, al vinden sommigen het vinden van het juiste zoekwoord soms nog wel moeilijk.
Monique introduceert beide patiëntenportalen met verve en humor, ondanks het serieuze onderwerp. Ze gebruikt het digibord, waarbij Vera ervoor zorgt dat het juiste scherm op het juiste moment zichtbaar is. Voor de pauze wordt het patiëntenportaal huisarts besproken, na de pauze het patiëntenportaal ziekenhuis.
De tegels van de patiëntenportalen op digivitaler.nl
Monique laat zien waar je het portaal vindt op de websites van alle huisartspraktijken in Katwijk. Soms moet je rechtsboven zijn om te kunnen inloggen op het portaal, soms moet je naar beneden scrollen, soms moet je een paar keer doorklikken. Monique wijst de plekken aan, heel ouderwets met een houten aanwijsstok. Dan behandelt ze de verschillende onderdelen van haar eigen patiëntenportaal, zonder dat je haar persoonlijke gegevens te zien krijgt. De cursisten reageren, komen met eigen verhalen. ‘Hand verbrand?’ ‘Dan gebruik je niet e-consult, maar dan bel je. Met je goede hand!’
Vervolgens wordt gezamenlijk het demoportaal van DigiVitaler stap voor stap doorgenomen. Dan gaan de cursisten zelf aan de gang. Ze ontvangen de inlogkaartjes en Vera doet op het digibord voor hoe je als cursist inlogt op digivitaler.nl. Dit is nodig om het demoportaal te kunnen gebruiken. Ze worden hier en daar geholpen bij het inloggen. Die wachtwoorden zijn best moeilijk. ‘Staat er nu een 0 (nul) of een hoofdletter O?’
Als de cursisten zijn ingelogd en het demoportaal hebben geopend, verkennen ze het portaal aan de hand van opdrachten van Monique. ‘Wat doe je altijd als eerste als je bent ingelogd? Inderdaad, je begint altijd met het controleren van je persoonlijke gegevens.’ Monique zit vol met korte wijsheden wat betreft informatievaardigheden. ‘Niet vergeten te bevestigen hè. Enter en je bent er…’ ‘Hoe terug naar het begin? Daar hebben we het over gehad. Klik eens op het logo of kijk eens bij de drie streepjes rechtsboven…’ ‘Klik je op de knop Volgende en hij doet het niet? Inderdaad, dan ben je waarschijnlijk vergeten iets in te vullen of heb je het verkeerd ingevuld…’
‘Vinden jullie het moeilijk?’ vraagt Monique. ‘Nee, niet moeilijk, maar je moet alles wel heel goed lezen’, zegt één van de cursisten.
De cursisten werken geconcentreerd en Monique en Vera lopen rond en helpen. De cursisten zijn trots als ze eruit komen. Elke opdracht wordt klassikaal besproken. Dan is het pauze. ‘Vinden jullie het moeilijk?’ vraagt Monique. ‘Nee, niet moeilijk, maar je moet alles wel heel goed lezen’, zegt één van de cursisten. ‘Je moet het gewoon doen, dan leer je het pas echt’, aldus een andere deelnemer. ‘Gaan jullie het portaal gebruiken?’ ‘Jazeker!’ zegt men net niet in koor.
Na de pauze wordt het patiëntenportaal ziekenhuis behandeld. Dit gaat op dezelfde manier als voor de pauze: een stukje geschiedenis; waar vind je de portalen van de twee lokale ziekenhuizen en hoe zien die eruit; samen kijken naar het portaal van Monique en dan zelf aan de gang met het demoportaal van DigiVitaler. Hierbij worden de opdrachten van het DigiVitaler-werkblad gebruikt. Het valt op dat de cursisten sneller en soepeler door de opdrachten gaan. Het lijkt alsof ze dat wat ze voor de pauze hebben geleerd, meteen toepassen.
Eén deelnemer zegt: ‘De docenten geven me zelfvertrouwen. Dat ook ik het kan. Dat ik niet dom ben.’
In de pauze en na de les vragen we aan de cursisten wat ze van de DigiVitaler-lessen vinden. Ze vinden het fijne lessen, waar je echt iets aan hebt. ‘Top!’ ‘Heel mooi!’ Eén deelnemer zegt: ‘De docenten geven me zelfvertrouwen. Dat ook ik het kan. Dat ik niet dom ben.’ Een ander zegt: ‘Het is enig. De lessen zijn heel duidelijk. Het blijft in je hoofd zitten.’ Een andere cursist heeft eigenlijk op maandagochtend zwemles. Die heeft ze afgezegd. ‘Deze lessen vind ik nu even belangrijker.’ De DigiVitaler-boekjes vinden de deelnemers informatief en duidelijk, als we ernaar vragen. Waar men ook over te spreken is, zijn de demo-omgevingen van DigiVitaler. Dat je ook thuis eerst nog even kunt oefenen, voordat je er zelf echt mee gaat werken. En de lessen zijn natuurlijk ook gezellig. Daar is iedereen het over eens. En zo laagdrempelig, gewoon in de bibliotheek om de hoek…