December 2023

Kerstboodschap van Stichting Digisterker

Beste lezer,

Om te beginnen willen we u goede kerstdagen wensen en een voorspoedig en gezond 2024!

Het afgelopen jaar was voor Stichting Digisterker een productief jaar. Ik vertel u daar in een terugblik op 2023 later meer over. Eerst sta ik graag met u stil bij een aantal ontwikkelingen in de samenleving die een breder perspectief geven op ons werk. Werk dat we doen voor mensen die de digitale ontwikkelingen niet goed kunnen bijbenen.

Maatschappelijke ontwikkelingen met impact

Stichting Digisterker werkte het afgelopen jaar samen met organisaties uit o.a. de bibliotheeksector, het onderwijs, het gevangeniswezen en de overheid. In deze sectoren zien we diverse gunstige ontwikkelingen die het gebruik van onze educatieve programma’s op het gebied van digitale overheid en digitale zorg gaan stimuleren. In de bibliotheeksector bijvoorbeeld, draagt de structurele financiering van het Informatiepunt Digitale Overheid (IDO) bij aan een uitstekende en landelijk dekkende hulpstructuur. Mensen kunnen inmiddels bij ruim 650 IDO’s terecht voor betrouwbare informatie en voor hulp bij vragen. En ze worden er gewezen op mogelijkheden om hun basisvaardigheden te ontwikkelen, bijvoorbeeld met onze lesprogramma’s Digisterker – Werken met de e-overheid en DigiVitaler – digitale zorg dichterbij, inmiddels vaste onderdelen van het educatieve aanbod van de meeste bibliotheken in het land. Onze programma’s sluiten goed aan op deze ontwikkeling, omdat ze gaan over de vragen waarvoor mensen (ook) terecht kunnen bij de IDO’s. De wettelijke plicht van gemeenten om uiterlijk 2025 te zorgen voor voldoende en volwaardige bibliotheken, is een andere ontwikkeling die gaat helpen bij de verdere landelijke dekking van onze programma’s.

Door deze ontwikkelingen zullen meer mensen kennis gaan maken met de digitale overheid en digitale zorg en zullen zij er met meer digitaal zelfvertrouwen gebruik van kunnen gaan maken. Dat is nodig, omdat mee kunnen doen in de digitaliserende samenleving van mensen steeds meer kennis en vaardigheden vereisen om de complexe wereld waarin we leven te begrijpen en om hun zaken zelf of met hulp van anderen te kunnen regelen. Onze inzet zal echter nooit genoeg zijn als er niet fundamenteel meer rekening gehouden gaat worden met mensen voor wie de digitale ontwikkelingen te snel gaan. Door de huidige digitale ontwikkelingen worden bestaande vormen van kansenongelijkheid in bijvoorbeeld inkomen, opleiding, gezondheid en participatie versterkt. De Fabeltjes-krant, uitgebracht door de Afdeling Ethiek, Recht en Humaniora van het Amsterdam UMC (dr. Christine Dedding, c.s.), stelt terecht dat digitale ongelijkheid een uiting is van structurele kansenongelijkheid in de levensloop van mensen en dat daar geen training tegenop kan.

Dit klinkt misschien als ‘dweilen met de kraan open’, maar dat is voor ons geenszins reden om bij de pakken neer te gaan zitten. In tegendeel! Als u het mij vraagt, betekent dit dat aandacht voor digitale geletterdheid en digitale basisvaardigheden meer geïntegreerd zal moeten worden in de levensloop en persoonlijke ontwikkeling van mensen. Om te beginnen op school, de plaats bij uitstek om kansenongelijkheden aan te pakken en te voorkomen. Ons lesprogramma Doe je digiding! – Jongeren en de digitale overheid is daarin een bewezen aanpak, waarmee jongeren in het vmbo, praktijkonderwijs en mbo praktisch voorbereid worden op het regelen van hun digitale overheidszaken. Dit programma is door docenten goed in te passen in bijvoorbeeld lessen maatschappijleer en (digitaal) burgerschap. Met dit lesprogramma voorkomen we bij jongeren bijvoorbeeld niet-gebruik en onjuist gebruik van overheidsregelingen en vroegtijdige schuldenproblematiek. Scholen kunnen daar nu al gratis gebruik van maken!

De lesprogramma’s van Stichting Digisterker helpen mensen onder het motto ‘durven – doen – deelnemen’ bij het ontwikkelen van digitaal zelfvertrouwen. En dat draagt bij aan hun gevoel grip te hebben op hun eigen leven. Grip op het eigen leven is een basisbehoefte van mensen. Het recent verschenen WRR-rapport Grip – het maatschappelijke belang van persoonlijke controle wijst op deze behoefte en op de potentiële negatieve effecten van gevoelens van machteloosheid. De combinatie van onzekerheid en gebrek aan grip kan bijvoorbeeld leiden tot een slechtere gezondheid. Behalve dat dit ongunstig voor het individu zelf is, is het dat ook voor de samenleving als geheel. Het ontbreken van gevoel van regie over het eigen bestaan, beïnvloedt het oordeel dat mensen hebben over de maatschappij. Zij zijn daardoor bijvoorbeeld vatbaarder voor desinformatie en complotdenken en voor gevoelens die onze democratische rechtsstaat kunnen schaden.

Met onze programma’s kunnen we, dankzij de inzet van vele anderen, bijdragen aan het voorkomen van uitsluiting van burgers. Dat is mooi werk en geeft grote betekenis aan onze gezamenlijke inspanningen. Door de inbedding van onze programma’s in landelijke ontwikkelingen en beleid kunnen we de impact voor zowel individu als samenleving verder vergroten.

Terugblik op 2023

Overal in het land worden in bibliotheken door medewerkers en vrijwilligers digitale vaardigheidscursussen aangeboden, zoals Digisterker – Werken met de e-overheid en DigiVitaler – digitale zorg dichterbij. En steeds meer jongeren maken op school door ons lesprogramma Doe je digiding! – jongeren en de digitale overheid kennis met de digitale overheid. Een belangrijk deel van het werk van Stichting Digisterker richt zich op het ontwikkelen, onderhouden en uitgeven van deze lesprogramma’s. Met name het onderhoud van de lesprogramma’s is intensief dagelijks werk, omdat actualiteit van het lesmateriaal essentieel is voor de gebruikers daarvan: cursisten, leerlingen en docenten. We vinden het daarnaast belangrijk dat onze programma’s inhoudelijk goed aansluiten bij actuele ontwikkelingen in de samenleving. Dit heeft in het afgelopen jaar geresulteerd in nieuwe activiteiten en mooie ontwikkelingen. Een kleine greep daaruit vindt u hieronder.

Wij bedanken u …

De resultaten van het afgelopen jaar waren mogelijk door de samenwerking met vele anderen. Graag willen we iedereen bedanken die bijdraagt aan onze programma’s. In het bijzonder de docenten die met hun inzet, begrip en geduld cursisten en leerlingen digitaal op weg hebben geholpen.

We zijn bijzonder verheugd dat onze lesprogramma’s Digisterker en DigiVitaler, door de landelijke inkoop van de Koninklijke Bibliotheek, ook komend jaar weer beschikbaar zijn voor bibliotheken. We bedanken de bibliotheeksector voor het in ons gestelde vertrouwen. We zijn trots op de samenwerking met deze prachtige en voor de Nederlandse samenleving vitale sector!

We zijn al volop bezig met de plannen voor het nieuwe jaar, het jaar waarin Stichting Digisterker haar 10-jarige jubileum viert. Op 18 april 2024 organiseren we weer een Digisterkerdag, dit keer in de Mariënhof in Amersfoort. Noteer het alvast in uw agenda!

Namens alle collega’s van Stichting Digisterker kijk ik uit naar de samenwerking met onze netwerkpartners in het nieuwe jaar, met u.

Wij wensen u fijne feestdagen en een voorspoedig en gezond 2024!

Piet Boekhoudt
directeur Stichting Digisterker