December 2022
De cursussen Digisterker en DigiVitaler gecombineerd in de Kop van Overijssel
Astrid Mensink werkt bij de Bibliotheek Kop van Overijssel. Als specialist Basisvaardigheden maakt zij zich sterk voor mensen met lage digitale basisvaardigheden door digitale spreekuren en cursussen te organiseren. Dit alles om ervoor te zorgen dat iedereen mee kan (blijven) doen in de samenleving. We spraken haar over het cursusaanbod ‘Digisterker – Werken met de e-overheid’ en ‘DigiVitaler – Digitale zorg dichterbij’ en hoe de bibliotheek op het idee kwam om beide lesprogramma’s te combineren.
Kun je vertellen hoe je cursusaanbod eruitziet?
‘We zijn begonnen met het aanbieden van de cursussen Digisterker en later ook DigiVitaler, los van elkaar. Beide cursussen bestonden uit vier lessen. Bij DigiVitaler behandelen we onder andere de patiëntenportalen huisarts en ziekenhuis. Dat zijn MijnOmgevingen, een onderwerp dat ook wordt behandeld bij Digisterker. Het gebruik ervan roept vragen bij mensen op. We hebben toen bedacht om de cursussen te combineren. Op de locatie Vollenhove hebben we dit najaar voor het eerst de gecombineerde cursus Digisterker- DigiVitaler gegeven. Oorspronkelijk was het de bedoeling om het DigiVitaler-deel optioneel aan te bieden, maar we merkten dat mensen die beide cursussen niet gedaan hebben, het prima vinden om de combi-cursus te volgen.’
Op de locatie Vollenhove hebben we dit najaar voor het eerst de gecombineerde cursus Digisterker- DigiVitaler gegeven.
‘De combinatiecursus bestaat uit vier lessen Digisterker en drie lessen DigiVitaler. Van DigiVitaler behandelen we de patiëntenportalen huisarts en ziekenhuis, het videoconsult en de websites Thuisarts.nl en Apotheek.nl. We geven alle boekjes gebundeld mee, ook de boekjes van de overige lessen. Zodat mensen dit thuis kunnen (na)lezen. En maatwerk is mogelijk, afhankelijk van de behoefte van de cursisten.’
‘Op de locatie Steenwijk gaan we volgend jaar starten met de combi-cursus. Voor mensen die Digisterker al gevolgd hebben, bieden we gelegenheid om alleen de DigiVitaler-bijeenkomsten te volgen.’
‘In Oldenmarkt was er niet veel animo voor een cursus. We hebben toen een workshop Patiëntenportaal huisarts georganiseerd. De lokale huisartsenpraktijk werkte mee in de communicatie, door het meegeven van flyers en het draaien van het wachtkamerfilmpje in de wachtkamer. Ook hebben vrijwilligers enthousiast geworven. Dit leverde een goed bezochte workshop op. We hopen dat deze deelnemers ambassadeurs worden en in het voorjaar mee gaan doen aan nieuw cursusaanbod, waarvoor we hen rechtstreeks kunnen benaderen.’
Hoe ziet de cursus er in de praktijk uit?
‘We hebben een voorjaars- en najaarsplanning. Dat maakt het makkelijk communiceerbaar, deelnemers weten waar ze aan toe zijn. Er is ruimte voor minimaal drie, maximaal acht deelnemers. Bij te weinig deelnemers zoeken we naar een oplossing voor hulp. Bijvoorbeeld door te verwijzen naar het Informatiepunt Digitale Overheid (IDO), bij ons DigiLoket genoemd, of via ‘Leren aan huis’ van SeniorWeb.’
‘Voorafgaand aan de cursus neemt de vrijwillige docent contact op met de deelnemer voor een intake. DigiD wordt vooraf geregeld. Men neemt bij de cursus meestal een eigen device mee en als ze die niet hebben kunnen ze die lenen. Werken in een groep heeft als voordeel dat mensen elkaar verder kunnen helpen. En de sociale component is heel belangrijk.’
‘We bieden een doorgaande leerlijn aan, waarbij we de Klik&Tik-cursus voorafgaand aan de Digisterker-DigiVitaler-cursus geven. We zijn bezig om een oefenplein in te richten, zodat mensen voor meer digitale oefenkilometers daar terecht kunnen.’
Hoe werven jullie je deelnemers en heb je een gouden tip?
‘Naast de eigen, veelal digitale communicatiekanalen, zijn we bewust op zoek naar niet-digitale kanalen, ook van anderen, om te benutten. De folder met cursusaanbod gaat naar een computerwinkel en wijkcentra. We onderzoeken of we in dorpsbelangen-blaadjes kunnen komen en willen budget reserveren om betaald te kunnen adverteren in huis-aan-huisbladen. En in samenwerking met de huisarts weten we ook mensen te bereiken.’
‘Wat echt een gouden greep is, is dat we in Vollenhove en Oldemarkt vrijwilligers hebben die zowel het DigiLoket bemensen als de cursussen geven. Zij kennen het cursusaanbod en zijn gemotiveerd om er mensen naartoe te krijgen. Iedereen die bij het DigiLoket een vraag stelt, is een potentiële cursist. Het IDO heeft een mooie doorverwijsfunctie naar ander aanbod.’
‘Er is samenwerking met verschillende partners. We stemmen af wat ieder van ons aanbiedt en proberen dat eenduidig aan te bieden, onder één paraplu, via dezelfde kanalen.’
Iedereen die bij het DigiLoket een vraag stelt, is een potentiële cursist. Het IDO heeft een mooie doorverwijsfunctie naar ander aanbod.
Wat is de ervaring van de deelnemers aan de cursus?
‘Toen ik laatst bij een cursus in Vollenhove meedraaide, hoorde ik meerdere cursisten mopperen dat alles maar digitaal moet tegenwoordig. Ze ervaren een stukje frustratie, omdat ze wel willen, maar niet kunnen. Ze zijn blij dat ze geholpen worden. Het fysieke werkboek van Digisterker vinden mensen ook erg prettig. Dat pakken ze thuis er ook weer bij.’
Wat zijn jullie geleerde lessen/inzichten?
‘We zijn bezig met hoe we mensen bereiken. Door onder andere nieuwe kanalen aan te boren. Maar ook door de titel van de cursus te veranderen, zodat de inhoud meteen duidelijk is. Ook merken we dat de gemiddelde inwoner niet weet wat we als bibliotheek allemaal doen. Waar ik mee begonnen ben is lezingen geven over de bibliotheek, over haar maatschappelijke, educatieve functie en aanbod. Ik geef er dan meteen een mini-workshop bij, over weerbaar op het web of online bankieren. Hieruit zijn direct aanmeldingen voortgekomen.’
Er zijn al diverse bibliotheken die iets met DigiVitaler doen, maar ook bibliotheken nog niet. Wat zou je tegen hen willen zeggen?
‘Bibliotheken zitten in een transitie, waarbij digitale inclusie, kunnen meedoen, belangrijk is. Digisterker en DigiVitaler mogen niet in je aanbod ontbreken. Dit is waar mensen in de praktijk tegenaan lopen, zoals hoe hou ik straks contact met m’n huisarts. Het is mooi dat je dan voor mensen iets kunt betekenen als bieb. En het vergroot het bestaansrecht van de bibliotheek.’
Vragen?
Heeft u vragen over de lesprogramma’s ‘Digisterker – Werken met de e-overheid’ en/of ‘DigiVitaler – Digitale zorg dichterbij’? Neem dan contact op met:
Chantal Venema, medewerker Dienstverlening en Relatiebeheer bij Stichting Digisterker
E-mailadres: chantal.venema@digisterker.nl